Özgeçmiş (CV) Nasıl Yazılır?
İş arama süreci bir takım görevlerin adım adım yerine getirilmesini gerektirir. Bunların başında iyi bir özgeçmiş yazmak gelir.
Özgeçmişinizi yazarken aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz yararlı olur:
Ne tür bir iş aradığınızı açıkça belirleyiniz.
Özgeçmiş belirli bir işe veya meslek alanına uygun bir biçimde hazırlanmalıdır.
Mesleki hedefiniz özgeçmişinizi yazarken hangi bilgi ve becerilerinizi vurgulayacağınızı belirleyecektir.
Girmek istediğiniz iş ne gibi nitelikler gerektiriyor?
Özgeçmiş yazmak için girmek istediğiniz işin gerektirdiği eğitim alanını ve düzeyini, bilgi ve becerileri çok iyi incelemeniz gerekir. Ancak ondan sonra işin gerekleri ile kendi niteliklerinizi karşılaştırabilirsiniz ve işe uygunluğunuzu savunabilirsiniz. Girmek istediğiniz işin gerektirdiği nitelikleri bilirseniz, özelikle o işle ilgili bir eğitim görmemiş olsanız dahi, o işte kullanabileceğiniz bilgi ve becerilerinizi tanıma ve işverene tanıtma olanağı bulabilirsiniz.
İzleyeceğiniz adımlar:
1. İş hayatınızla ilgili bilgiler:
Çalışma Hayatıyla ilgili özgeçmişinizi yazarken tam gün çalıştığınız ilk işinizden başlayarak başvuruda bulunduğunuz tarihe kadar nerelerde çalıştığınızı ve ne işler yaptığınızı sırası ile anlatmanız gerekir. (Eğer tam günlü iş deneyiminiz yeterli değilse, yarım gün çalıştığınız işlerden de bahsedebilirsiniz. Mezuniyet sonrası ilk iş başvurunuzda staj uygulamalarınızı deneyim olarak değerlendirebilirsiniz..) Öncelikle meslek hedefinizle ilgili deneyimlerinizi ve bilgilerinizi çok iyi belirlemeniz ve tanımlamanız gerekir. Bunun için, hatırlayabildiğiniz her şeyi listelemeye çalışın.
Aşağıdaki başlıklar size bu konuda yardımcı olabilir:
Çalıştığınız kurumların adları, adresleri
Üstlendiğiniz görevler, yaptığınız işler
Hangi tarihlerde ne kadar süre çalıştığınız
Görev ünvanlarınız
Kazandığınız beceriler, kullanabildiğiniz aletler, büro makinaları
Ulaştığınız hedefler
Başlattığınız yenilikler
Aldığınız ödüller, takdirnameler
Bildiğiniz yabancı diller ve derecesi
Deneyimlerinizi tanımlamak, becerilerinizi, aldığınız sonuçları ve başarıları açıklamak için etkili kelimeler seçin. Mesleki hedefiniz ile ilişkilendirebileceğiniz, ilgili tecrübelerinizi analiz edin ve tanımlayın.
2. Bilgilerin düzenlenmesi:
Özgeçmişin genellikle tek sayfa olarak yazılması tercih edilir. Bu nedenle gerekli bilgileri en iyi biçimde ortaya koymaya ve sıralamaya çalışın.
Sıralamaya isminiz, adresiniz ve telefon numaranız, medeni haliniz gibi kişisel bilgiler vermekle başlayın.
Başvurulan pozisyonu, yani iş hedefinizi belirtin.
İlk işinizden başlayarak çalıştığınız işyerlerini, oralarda yaptığınız görevleri, taşıdığınız ünvanları belirtin.
Eğitiminizle ilgili bilgileri, ortaokul / ilköğretim sonrası alan ve düzeylerini de belirterek tarih sırası ile yazın.
Sahip olduğunuz becerileri, girmek istediğiniz iş ile bağlantısını ortaya çıkaracak bir biçimde sıralayın. Mesleki hedefinizin gereklerini yansıtan özellikleri gruplayarak ayrı başlıklar altında toplayın.
Yukarıda sıralanmış olan seçenekler en genel olanlardır. Birçok özgeçmişte bu bilgileri bulabilirsiniz. Eğer sizin kendinizi tanımanızda etkili olacağını düşünüyorsanız, aşağıdaki bilgileri de ekliyebilirsiniz.
Alınmış olan hizmet içi ve diğer eğitimler, özel kurslar, seminerler ve akademik dereceleri belirtin.
Önemli kişisel veya sosyal başarılar, mesleki üyelikler, sosyal faaliyetleriniz ve özel meraklarınızı yazın.
İstenildiği takdirde referans alınabilecek özgeçmişte referans olacak kişilerin isimlerini ve adreslerini yazmak şart değildir.
Başvurduğunuz işle doğrudan ilgisi olmadığı takdirde ücret, işinizi değiştirme nedeni, yöneticinizin adı, adresi ve ünvanı, boy, kilo, yaş, cinsiyet ve sağlık durumuna ilişkin bilgileri özgeçmişinize dahil etmemelisiniz. (Bu konular mülakat esnasında görüşülebilir.)
3. Yazma:
Özgeçmişinizi beyaz, düz bir kağıda yazın. Özgeçmişin el yazısı ile yazılması tercih edilmediğinden daktilo veya bilgisayar ile yazma / yazdırma yoluna gidebilirsiniz.
Özgeçmişinizi bu konuda deneyim sahibi bir kişiye okutma ve gözünüzden kaçan hataları düzeltme yoluna gidebilirsiniz.
4. Yazdıklarınızı tekrar gözden geçirin:
Bu adım çok önemlidir. Şunları kontrol edin.
Yazım hataları varsa, düzeltin.
İlgisiz bölümler, kelimeler varsa çıkartın.
Eksiğiniz varsa tamamlayın.
Bilgi ve becerilerinizi etkileyici bir biçimde yazıp yazmadığınızı kontrol edin.
5. Özgeçmişinize ekleyeceğiniz mektup:
Özgeçmişinizi posta ile gönderirken buna birde üst yazı niteliğinde takdim mektubu eklemelisiniz (Bkz. ÖZGEÇMİŞ ÖRNEKLERİ sayfa sonunda) Üst yazı kısa, yazı makinesı ile düzgünce yazılmış ve işverenle neden bağlantı kurduğunuzu açıklar nitelikte olmalıdır.
Özgeçmişinizi yolladıktan sonra, mektup ya da telefon yolu ile özgeçmişinizin ilgili kişiye ulaşıp ulaşmadığını izleyin ve iş görüşmesi olanaklarını arayın.
Özgeçmişinizi kendiniz teslim edecekseniz, kıvırıp katlamadan bir dosya içinde ilgililere verin.
Sadece özgeçmişinizin takdimi ile işe alınmayı beklemeyin. Bu, sadece amacınıza ulaşmak için bir araçtır. Ancak bu sizin iş görüşmesine çağrılma şansınızı artırır.
Siz, sizi iş hedefinize ulaştırabilecek en uygun özgeçmiş formatını seçin. Unutmayınız ki, odak noktanız bireysel gereksinimleriniz ve hedefleriniz üzerinde olacaktır. Özgeçmişinizi şirket ve istenilen iş pozisyonunun özelliklerini düşünerek hazırlayın. Farklı pozisyonlar için ,farklı özgeçmişler yazın.
Özgeçmiş (CV) Çeşitleri
Fonksiyonel (İşlevsel) CV
Türkiye’de daha az görülmekle beraber profesyonel iş hayatında çeşitli uzmanlık alanlarında tercih edilen formattır. Kişi, sahip olduğu iş tecrübelerini uzmanlık alanları altında toplayarak sunar. Bu format daha çok, becerileri ve başarıları ön plana çıkarmak isteyen kişiler tarafından tercih edilmektedir. Önümüzdeki yıllarda değişen iş yaşamı kurallarına paralel olarak, kıdemden çok şirketler için asıl önemli olan beceri ve uzmanlıkları ortaya çıkaran işlevsel CV’lerin yaygınlık kazanacağına kesin gözle bakılmaktadır. Özellikle arka arkaya aynı iş alanında, bir çok değişik işyerinde çalışmış iseniz tercih edeceğiniz format bu olmalıdır. Çünkü aynı işleri yapmış sadece işyerlerinin ismi değiştirilmiş uzun bir CV’nin, okuyan için pek bir çekiciliği yoktur. Eğer uzun süre çalışma hayatına ara vermişseniz ya da aynı alanda çok iş değiştirmiş iseniz gene bu formatı kullanmanız yararlı olabilir. Bu şekilde okuyanın dikkatini tecrübelerinize çekmiş olursunuz.
Kronolojik (zaman sıralı) CV
Günümüzde en sık kullanılan CV şeklidir. Bu formatta kişi aldığı tüm eğitimi ve iş tecrübelerini, en son iş tecrübesinden ve eğitiminden geriye doğru bir tarih sırasında yazar.Bu tip CV’de çalıştığınız tüm işleri ve alanları detaylı bir şekilde tarihleriyle göstermiş olursunuz. Bu nedenle inceleyen kişi, genel olarak sizin geçmişine yönelik ana bilgileri kolayca anlayabilir.Buna karşın iş hayatınıza uzun zaman ara vermiş iseniz bu formatı tercih etmeyin. Kronolojik olarak yazdığınız için aradaki boş zaman dilimleri okuyanın zihninde soru işaretleri doğmasına neden olabilir.
Bileşik CV
Bileşik CV aslında fonksiyonel (işlevsel) CV’ye, kısa iş tecrübelerinin eklenmiş halinden ibarettir. İlk önce başarı ve beceriler, hemen ardından da iş tecrübeleri yazılır. Bu formatta CV’nizi inceleyen kişiye önceki iş tecrübeleriniz hakkındaki detayları vermiş ve başvurduğunuz pozisyonda edindiğiniz bilgi ve deneyiminizi nasıl kullanacağınızı açıklamış olursunuz. Bu format fonksiyonel (işlevsel) biçime alternatif olsa da, bir çok işyeri halen kronolojik olanı tercih etmektedir
CV Biçimi ve Formatı Nasıl Olmalıdır
CV uzunluğu
Her şeyden önce CV çok uzun veya çok kısa olmamalıdır. Gerçekte herhangi bir kısıtlama yapılmamasına rağmen CV ideal olarak bir sayfayı geçmemelidir. Bununla beraber genellikle CV’ler bir sayfayı geçmez diye, birçok önemli bilgiyi tek bir sayfaya sığdırmaya çalışmayın. Aynı şekilde bir sayfaya sığabilecek bilgileri gereksiz bir takım bilgilerle ve abartarak uzatmaya çalışmayın. CV’nizi yazarken potansiyel bir iş ilişkisi kurduğunuzu asla unutmayın. Gereksiz kişisel bilgiler yazmaktan sakının. Akılda kalabilecek nitelikte, anahtar kelimeler kullanmaya dikkat edin.
CV Neyle Yazılmalı?
Günümüzde içeriği rahat anlaşılır ve etkili bir CV hazırlamak ve gerektiğinde değişiklikler yapmak için bilgisayar kullanmanızı tavsiye ederiz. Bilgisayarda mevcut olan çok çeşitli karakterlerden istediğiniz birini kullanmanız mümkündür. Ancak CV’nizin tümünü tek bir karakter kullanarak yazmayı unutmayın. ‘Helvetica’, ‘Arial’, ‘Times New Roman’ ideal olarak kullanabilecek karakterlerdir. 11 ya da 12 punto ile oldukça okunaklı bir CV yazabilirsiniz.
Nasıl Bir Kağıt Kullanılmalı?
Bu konuda herhangi bir kural yoktur. Bununla beraber beyaz ve fazla parlak olmayan, orta veya orta-üstü kalitede kağıt kullanılmalıdır.
Fotoğraf Olmalı Mı?
Eğer fotoğraflı CV isteniyorsa mutlaka CV’nize vesikalık bir fotoğrafınızı ekleyin. Fotoğrafınızın sizin en doğal halinize yakın olmasına dikkat edin. Özellikle fotoğraf istenmemiş ise koymakta ısrar etmenize gerek olmayabilir.
Referanslar
Hiç bir işveren, CV’nizdeki referansları tek başına ele alıp, size iş vermez. Referanslar, sizin kişiliğiniz ya da çalışma sisteminiz hakkında doğru bilgileri verebilecek kişilerdir. Genelde 3 referans yeterlidir. Referans listesine yazılacak kişilerin adını, ünvanını/pozisyonunu, adres ve iş saatleri içinde ulaşılabilecek telefonunu mutlaka yazın.
Yazımda Dikkat Edilecek Önemli Noktalar
1. Ön mektubunuzu gönderdiğiniz hedef okuyucuya ve sektöre göre özelleştirin.
2. Başvurduğunuz şirketin size neler katabileceğinden çok, sizin onlara neler katabileceğinizden bahsedin.
3. Kariyer hedeflerinize odaklanın. Şirketin size verebileceği her türlü pozisyonu kabul edebilecek durumda olsanız bile bunu belli etmeyin.
4. Genel anlamda, hem eski işyerlerini hem de yaşamınız hakkında herhangi bir negatif olaydan bahsetmeyin
5. Anlatmak istediğiniz konunun etrafında dolaşarak anlatmayın, kısa ve öz biçimde anlatmaya çalışın.
6. Mektubu bir sayfadan fazla uzatmayın.
7. Mutlaka ve mutlaka iki kere hatta üç kere tekrar geriye dönüp mektubu kontrol edin.
8. Ön mektubu ve CVinizi göndermeden evvel, arkadaşlarınıza okutarak onların fikirlerini alın.
9. Kolay erişebileceğiniz yerlerde ön mektubunuzun ve CVinizin kopyalarını, farklı şekillerde (mektup, fax ve e-mail dosyası) olarak saklayın. Gönderi yaptıktan sonra hangi firmaya, ne zaman gönderdiğinizin kayıtlarını tutun.
.